Mazisi Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’ne dayanan Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü; kamu hizmetlerini, “Hizmet anlayışının odağına insanı alarak güvenilir, etkin, kaliteli ve sürdürülebilir hizmet sunmak” vizyonu ile vatandaşların talep ve beklentileri doğrultusunda sunmaktadır. 21. yüzyılda bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler devlet tarafından sunulan hizmetlerin sayısını ve çeşitliliğini arttırmış, “devletin ne yaptığı değil, ne yapması gerektiği” anlayışını ön plana çıkarmıştır.

Bu doğrultuda; Bakanlığımızın ve devlet geleneğinin en asli görevlerinden olan nüfus ve vatandaşlık hizmetlerine yönelik Genel Müdürlüğümüzce köklü değişiklikler yapılmakta ve özveri ile çalışmalar sürdürülmektedir. Hizmetlerimizin tüm vatandaşlar için erişilebilir olması Genel Müdürlüğümüzün en önemli öncelikleri arasındadır. Genel Müdürlüğümüz; vatandaşların istek ve beklentilerine duyarlılığı, yeniliğe açıklığı ve kaliteyi temel değerler olarak benimsemiştir. Bu kapsamda, nüfus ve vatandaşlık hizmetlerinin etkinliğinin artırılması amacıyla özgün ve yenilikçi birçok proje hayata geçirilmiştir. Bu projeler ile vatandaş memnuniyeti başta olmak üzere kamu yararının korunup geliştirilmesi amacıyla atılan adımların uygulamadaki yansımaları belirgin bir şekilde görülmektedir.

Dünyada ülkemizin gurur kaynağı olan ve kamu hizmetlerinde dijital dönüşümü başlatan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi’nde (MERNİS) tutulan kayıtlar, Kimlik Paylaşımı Sistemi (KPS) aracılığı ile çevrim içi 7 gün 24 saat esasına göre kamu kurum ve kuruluşları, kamu hizmeti sunan diğer tüzel kişiler ile özel kuruluşların paylaşımına sunularak Dijital Türkiye yolunda önemli bir mihenk taşı oluşturulmuştur. Bununla birlikte, Türkiye’nin en önemli dijital projelerinden olması açısından dünyaya örnek olan ve başta afet, sağlık ve güvenlik olmak üzere pek çok konuda vatandaşlarımıza hızlı ve etkin hizmet sunulmasına olanak sağlayan Mekânsal Adres Kayıt Sistemi Projesi’nin (MAKS) tamamlanması için çalışmalar hızla sürdürülmektedir. Bir yapı ve o yapıdaki nüfusa ait bilgilerin tek bir veri tabanında birleştirmesi suretiyle pek çok alanda bürokrasinin azaltılmasına, doğru bilgiye hızlı şekilde ulaşılmasına imkân veren bir sistem… Bu sistemle bir taraftan yapı ruhsatı başvuruları elektronik ortama aktarılırken diğer taraftan yerel yönetimler dijital dönüşüme katkı sağlayabilecektir. MAKS ile uluslararası alanda örnek alınacak yenilikler getirilmiş ve getirilmeye devam edilmektedir.

Günümüzde kurumların, hizmetlerini elektronik ortama aktarması ile birlikte dijital pek çok uygulama hayata geçmiştir. Bu uygulamalar ile hizmet sağlayan kurum ve kuruluşların, doğru kişiye hizmet sunabilmesi için “kimlik doğrulama” en temel ihtiyaçlardan biri haline gelmiştir. Yeni nesil elektronik kimlik kartlarının üretilmeye başlaması ile birlikte elektronik ortamda kişilerin kimliklerinin doğrulanabilmesine olanak sağlanmıştır. Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi (EKDS), hizmet gerçekleştirilirken hizmetten yararlanmak isteyen kişilerin, gerçekten öne sürdükleri kişi olduklarının doğrulamasını gerçekleştirmektedir.

Elektronik doğrulamaya olanak sağlamasının yanı sıra T.C. kimlik kartı anlaşmalı ülkelerde seyahat belgesi yerine de kullanılabilmektedir. Bu nedenle pasaportsuz seyahat edilen ülkelere giriş çıkışlarda hudut kapılarına konulacak doğrulama cihazları ile yurtdışına çıkacak veya yurda giriş yapacak kişinin kimlik kartı sahibi ile aynı kişi olup olmadığı biyometrik verisi ve fotoğrafı gibi unsurlar üzerinden doğrulanabilecek ve giriş çıkışlarda sahte belge kullanımının veya başka birine ait gerçek belgelerle seyahat edilmesinin önüne geçilecektir.

Genel Müdürlüğümüzün bir diğer alanında öncü projesi ise Dijital Arşiv Projesi’dir. 2017 yılında hayata geçirilen bu proje kapsamında; NVİGM arşivinde muhafaza edilen atik defter, aile kütük defteri, vukuat defteri ve dayanak belgesinin fiziki arşiv düzenlemeleri ile restorasyonları yapılmakta ve bu belgelerin taranmasıyla Dijital Arşiv oluşturulmaktadır. Dijital arşivin etkin olarak kullanılması amacıyla Dijital Arşiv Yönetim Sistemi (DAYS) geliştirilmiş ve mevcut bilgi sistemleri (KPS, MERNİS, vb.) ile entegre edilerek bu sistemlerdeki bilgilere dayanak teşkil eden belgelere elektronik ortamda hızlıca erişilebilmesi için çalışmalar yapılmıştır. DAYS üzerinden belgelere erişim sağlanmasıyla birlikte vatandaşa sunulacak hizmetlerin hızı artacağı gibi belge bulma güçlüğünden kaynaklanan sorunlar da büyük ölçüde giderilecektir. Geçmişimizin korunabilmesi açısından büyük öneme haiz arşiv belgelerinin dijital ortama aktarılmasının yanında nüfus verilerinin doğal afet ve olağanüstü durumlara karşı korunmasını sağlamak amacıyla Ankara ve Konya’da iki veri merkezinin eş zamanlı hizmet vermesi de sağlanmaktadır.

Genel Müdürlüğümüzün vatandaşlarımıza daha kaliteli ve hızlı şekilde hizmet sunma yolunda son yıllarda yapmış olduğu tarihi reformlardan birisi de; T.C. kimlik kartı, pasaport ve sürücü belgesi başvurularının tek noktadan alınmasına olanak sağlayan 3’ü Bir Yerde uygulamasının hayata geçirilmesidir. Yaklaşık iki asırlık köklü tecrübesiyle Genel Müdürlüğümüz; pasaport, sürücü belgesi ve kimlik kartını bir arada verme gibi büyük değişimlere kısa zamanda uyum sağlayarak ülke genelinde 1.084 hizmet birimi ile yılda yaklaşık 45 milyon vatandaşımıza yüz yüze hizmet vermektedir.

Nüfus ve vatandaşlık hizmetlerinin geleceğin standartlarına göre tasarlanmış bir ortamda yürütülmesi amacıyla hayata geçirilen en önemli faaliyetlerden biri de Konsept Nüfus Müdürlüğü Projesi’dir. Proje ile il ve ilçe nüfus müdürlüklerinin fiziki ve teknik kapasitesinin arttırılması yönünde önemli aşamalar kaydedilmiştir.

Dijital dünyanın gelişmesi ile birlikte nüfus ve vatandaşlık hizmetlerinin sunumunda, teknolojinin sağladığı imkânlardan yararlanmak ve süreçleri hızlandırmak, bürokrasi ve kırtasiyeciliği azaltmak amacıyla paydaş kurum ve kuruluşlarla işbirliğimizi geliştirerek başta doğum ve ölüm olmak üzere diğer nüfus olaylarının bildirimlerinin ve tescillerinin ilgili kuruluşlarca yapılması sağlanmış olup vatandaş memnuniyetinin en üst düzeyde tesis edilmesi hedeflenmiştir.

Nöbetçi nüfus müdürlüğü uygulaması sayesinde vatandaşlarımızın hafta sonları da nüfus hizmetlerinden yararlanabilmesi sağlanmıştır. Diğer taraftan hasta, yaşlı ya da engelli olup kimlik kartı başvurusu için nüfus müdürlüğüne gelemeyeceğini belgelendiren vatandaşlarımızın başvurularında tüm nüfus müdürlüklerimizde Adreste Nüfus Hizmeti (ANH) uygulaması kullanılmaktadır. ANH uygulamasıyla sağlık sorunları olan vatandaşlarımızın, biyometrik veri alınması, fotoğraf çekimi ve evrak işlemleri evlerinde tamamlamaktadır. Başvurusu alınan yeni kimlik kartları, basımın ardından vatandaşların evine gönderilmektedir.

Genel Müdürlüğümüz tarafından mevzuat değişiklikleri, nüfus hizmetlerinde fiziki kapasite ve teknik altyapının geliştirilmesi, dijital hizmetlerin kapsamının genişletilmesi gibi birçok konuda somut adımlar atılmıştır. Genel Müdürlüğümüz gerek mevcut sorunların çözülmesi gerekse sürdürülebilir bir gelişimin sağlanması için salt sorun odaklı çözümler bulma anlayışını terk ederek kapsamlı reform çalışmalarına aralıksız devam etmektedir. Fiziki ve altyapıya yönelik yatırımlara da hız kesmeksizin devam etmektedir. Önümüzdeki dönemde de kamu yararının korunup geliştirilmesi, nüfus hizmetlerine erişim imkânının güçlendirilmesi, etkinliğin artırılması amacıyla atılan reform adımlarına kararlılıkla devam edilecektir.

189 yıllık bilgi birikimi ve tecrübesiyle ülkemizde nüfus olaylarına dayanak teşkil eden belgelerin muhafazası ve vatandaş memnuniyetinin sağlanması sürecinde önemli sorumluluk üstlenen Genel Müdürlüğümüz ve değerli mesai arkadaşlarımız geçmişi koruyan, geleceğe değer katan bir anlayışla bundan sonra da kamu yararı ilkesinden ödün vermeden fedakârca çalışmaya ve “Hayatınızın Her Anında” yanınızda olmaya devam edecektir.